Makedonya Türkiye için bir Avrupa Kapısıdır

HADİ NEZİR
Makedonya Hükümeti Danışmanı
ve Eski Devlet Bakanı

Makedonya eski Devlet Bakanı ve halen hükümette danışmanlık görevini yürü-ten Sayın Hadi Nezir ile bir söyleşi yaptık. Makedon-ya’da Türk Müslüman Toplumunun daha fazla söz sahibi olması için çalışma yürüten Hadi Nezir Türk yatırımcıların Makedonya’da daha fazla yatırım yapmalarını teşvik etmeye uğraş verdiklerini, böylece Makedonya’da Türk gençlerin istihdamını sağladık-larını söyledi.
.- Hadi Nezir ile yaptığımız söyleyişten büyük bir keyif aldık, sizlerin de keyif alacağınızdan eminiz.-

Sayın Hadi Nezir Bey öncelikle Türkiye’ye, Edirne’ye hoş geldiniz. Sizi biraz tanıyabilir miyiz?-

Çok teşekkür ederim hoş bulduk. Edirne’de bulunmaktan buradaki değerli kardeşlerimle dostla-rımla beraber olmaktan, Anavatanım Türkiye de bulunmaktan dolayı kendimi çok mutlu hissediyo-rum. Bizler Balkanlarda daha doğrusu Makedonya’da yaşayan Türkler olarak Makedonya’yı Vatan olarak kabul ediyoruz ve Makedonya’nın en sabit ve sadik vatandaşları olarak siyiliriz. Demokrasiyi sokakta aramadık ,fakat Makedonya Anayasası’nın vermiş ol-duğu Anayasal haklarımızı almaya ve hayata geçir-meye çalışıyoruz. Bu konuda Hükümette yer aldı-ğımız için çok başarılı olduk. Makedonya’da azizlik olarak geçiyoruz ve daha fazla çalışmamız gerekiyor. Türk halkına daha fazla istihdam sağlamamız gere-kiyor. Çünkü bizlerin Makedonya’nın kalkınmasında çok büyük emeği var. Evet Makedonya’yı Vatan olarak kabul ettik ve ülkemizi çok seviyoruz. Diğer yandan Anavatanımız olan Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni de çok seviyoruz. Allah sizlere ve Anavatanımız T.C. Devleti’ne zeval vermesin. Ben bir Türkiye sevdalısıyım bir Türkiye aşığıyım.
Adim Hadi Nezir.1952 yılında doğdum. Evli ve iki çocuk babasıyım. Mesleğim elektrik mühendisi. 1982 yılında meslek hayatıma başladım. Makedonya’nın en büyük hidrosantrali olan “Elekt-romavrovo” Hidrosantrallari’nin Gostivarin 7 km uzaklıkta bulunan “Vrutok” Hidrosantrallarinda işe başladım. Santralların 1957 yılından kuruluşundan bu yana İlk defa bir Türk mühendis işe alindi. Mühendis olmama rağmen en alt kademeden başladım. O dönem eski Yugoslavya bir komünist rejimi vardı. O yıllarda çok çalıştım çok uğraş verdim ve basamak basamak ilerlemeye başladım. 1994 yılında Makedonya’nın ikinci büyük “Raven” hidrosantralin müdürü oldum ve yine Makedonya tarihinde bir Türk ya da bir Müs-lüman olarak bir ilkini yaşadım. İlk defa Türk müdür bir santralin başına getirildi. O zaman kendimle gurur duymuştum. Bu göreve gelir gelmez kendime büyük hedefler koydum, dedim ki bu santral Makedonya’nın en iyi santrali seçilmeli ve nihayet öyle oldu. 2006 yılında müdürlük yaptığım “Raven” hidrosantrallari Makedonya’nın en iyi Hidrosantrali seçildi. Bu başarıyla Makedonya’daki yetkililere bir mesajım vardı. Düne kadar bizler böyle bir yerlere getirilme-dik, fakat böyle bir göreve geldiğimiz zaman bizler de çok başarılı oluruz ve başarılı işler yaparız. Mesajım orada yaşayan Türk halkının imajını yükseltmekti, bunu başardığım için çok mutlu olmuştum. “Mavro-vo” hidrosantrallarinda 25 yil çaliştim,12 yılım müdür olarak geçmiştir.2006 yılının son baharında parla-mento seçimlerine Türk Demokratik Partisi’nden ka-tıldım. Bu seçimlerde başarılı olduk ve parlamentoya iki Türk milletvekili ile girdik.

– Makedonya, da siyasetin iddialı isimle-rinden birisiniz, aynı zamanda Türklerin önünü açan birisiniz. Siyasi kariyerinizden ve siyasi mücadelenizden biraz bahseder misiniz?

2006 sonbahar parlamento seçimlerinde Türk Demokratik Partisi’nden (TDP) Sayın genel başkanı-mız Dr. Kenan Hasib ve Ben deniz Hadi Nezir parla-mentoda milletvekili olarak seçildik. Elbette Türkler için ve Partimiz için çok büyük bir başarıydı. Bu iki yıllık görevimizde iki Türk milletvekili olarak kilit parti kilit milletvekilleri olduk. Bazı yasaların geçme-si için bizim iki oyumuz karar verirdi. Biz de Türklerle ilgili bazı kanunların bazı yasaları gündeme taşıdık ve bunu lehimize çevirdik Parlamentodan geçirdik. Biliyorsunuz koalisyon hükümetlerinin 4 yıl sürmesi çok zor olur, böylece bizim iki oyumuz da karar verici oldu ve erken bir seçime gittik.2008 yılında yapılan Parlamento seçimlerinde genel başkanımız yine millet vekili oldu bize ise Bakanlık görevi verildi, Devlet Bakanı olarak göreve geldim. Yeni görevime gelir gel-mez ilk olarak Anavatanımız ile ilişkilerimizi en üst düzeye çıkarmaya hedefledim.12 kasım 2008 yılında Makedonya ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti arasında strateji anlaşması imzalandı. Makedonya’nın o zama-na kadar yalnız Amerika ve Israil ile böyle bir strateji anlaşması yapılmıştı. Üçüncü ülke Türkiye oldu. He-men arkasından dış yatırımlara hem Hükümet hem ben Türk kökenli bir Makedonya Devlet Bakanı ola-rak çok önem verdik. Türkiye’de iş forumlarına ve bü-yük konferanslara “DEIK”,”TOBB”, “MÜSIAD” gibi büyük toplantılara katildim. Bu toplantılarda hem Makedonya’ya Türkiye’de ve ayni zamanda Türkiye’yi de Balkanlarda daha doğrusu Makedonya’da tanıt-maktı. Dış yatırımlarla da çok başarılı olduk ve büyük şirketleri örneğin “TAV” hava alanımızı aldı. “SÜTAŞ, ” CEVAIR HOLING”,” HALK BANK” ,”ACI BADEM” hastanesi, “WAYKIKI”ve daha sayamadınız nice ünlü şirketler Makedonya’ya gelmeye başladı. Bu büyük yatırımların sayesinde yeni yeni iş yerleri açılmaya başladi.2011 yılında yine erken bir seçime gidildi ve ben tekrar Devlet Bakanlık görevine getirildim. Kinci bakanlık görevimde daha tecrübeli oldum ve Türkiye’den daha çok yatırım getirmeye uğraş verdik. Makedonya ile Türkiye arasında hem ekonomi hem kültür ve diğer alanlarda iki ülkeyi en üst düzeye getirdik.2014 yılında yine bir erken seçime gidildi ve Partimiz yine iktidara geldi. O dönemin Başbakanı sn. Nikola Gruevski beni 3-cu defa Devlet Bakanlığına getirmek istedi. Bizler ise partimizde karar aldık gençlerimizin önünü açalım onlara da şans tanıyalım, böylece benim yerime genel Başkanımızın teklifi üzere Türkiye’de Üniversiteyi bitiren genç bir arkadaşımıza görevimizi devrettik. Sn Başbakan bu defa hayır sizleri bırakmıyoruz dediler ve bana kabinede diş yatırımlarla ilgili danışmanlık görevine Maliye bakanlığına getirildim. Biliyorsunuz hayatınızda zirveye gelebilirsiniz ama zirvede kalmak çok zor olur. Marka olursunuz ama markayı yaşatmak çok zor olur, demek ki Bakanlık görevimizde iyi per-formans göstermemiş olsaydım tekrar böyle bir yere getirilmiş olmazdım. Şu an Türkiye’den Makedon-ya’da gelen yatımlar elbette bizleri memnun ediyor amma sıralamada baktığınız zaman Türkiye altıncı sırada yer alıyor, bu da bizlere daha büyük sorumluluk veriyor ve daha çok çalışmamızı gösteriyor. Make-donya Türkiye için strateji açıdan çok önemli bir ülkedir. Makedonya Türkiye için bir Avrupa kapısıdır, bizler de bu kapıyı açık tutmamız gerekiyor. Ben de bu görevime hala devam ediyorum.
Türkiye – Makedonya arasındaki ilişkilerimiz en üst seviyeye çekmiştir. İşte 2008 yılında Makedon-ya ile Türkiye arasında stratejik antlaşması imzalan-mıştır. Makedonya daha iki ülkeyle böyle bir antlaşma imzalamıştır, bu da işte onun gösteriyor.
Makedonya bağımsızlığını 8 eylül 1991 yılın-da ilan etmiştir. Makedonya’yı kayıtsız şartsız ilk tanı-yan Devlet dost ve kardeş ülke Türkiye olmuştur. Bazı ülkeler devlet olarak tanıdı ama millet olarak tanı-madı. Maddi ve manevi yardımlarını hiç aksatmayan yine Türkiye Cumhuriyeti Devleti olmuştur, böylece iki ülke arasında ilişkilerimiz en üst seviyede devam etmektedir. Bizler ise yalnız bununla memnun olma-mızı gerektirmiyor biraz daha yatırımcı Türkiye’den getirmemiz gerekiyor. Ne kadar daha fazla yatırımcı getirirsek o kadar daha çok yeni iş yerleri sağlayaca-ğız. Herhalde takip edersiniz en üst düzeyden heyetler hem Makedonya’dan Türkiye’ye, ayni zamanda Türkiye’den de heyetler Makedonya’ya geliyor.

– Sayın Bakanım Makedonya’nın bugün en büyük sorunları nedir?

Dünyanın her yerinde olduğu gibi İşsizlik birinci sırada yer alıyor. Makedonya genç bir ülke ve genç nüfuza sahip bir ülke. 1991 yılında bağımsızlı-ğını ilan etti ve henüz 26 yaşsında. Fakat Makedonya Balkanlarda en güvenilir bir ülkedir. İster yatırım yapmak için ister turizmde ya da diğer alanlarda çok güvenilir bir ülkedir.
Elbette bu kadar genç olan bir ülkenin sorun-ları kolay kolay çözülemez. Makedonya hem NATO hem de Avrupa Birliğine aday ülke. Avrupa’nın bizden istemiş olduğu yasaların çoğunu yerine getirmişiz, tek problemimiz Komşumuz Yunanistan’la olan isim problemi. Umarım ki en kısa zamanda bu problem de çözülecek ve Makedonya hem NATO hem de Avrupa birliği üyesi olacaktır. 2008 yılında hükümeti aldı-ğımız zaman Makedonya’ da işsizlik sayısı %37 iken diş yatırımlar sayesinde ve mevcut Hükümetin göster-miş olduğu politikalardan dolayı işsizlik sayısı %23 lere düşmüştür.
Makedonya alt yapısıyla, güvenliği ile, oto-banlarıyla, tarihi eserleri ile balkanların ilk sıralarında yer alıyor. Makedonya’da en çok yatırım yapan ülke-lerin başı da Avrupa ülkeleri geliyor. Almanya, Holanda, Avusturya, Amerika, Rusya ve diğer ülke-lerden yatırımcı var. Komşumuz Yunanistan yatırım-lar listesinde beşinci sırada yar alıyor, Türkiye ise altıncı sırada yer alıyor 450 milyon dolarla. Hedefimiz Bir milyar dolara çıkarmaktır.

Eğitim söz konusu olunca bizler eğitime çok önem verdik. Makedonya’nın, Anavatanımız Türki-ye’nin çeşitli üniversitelerinde ve Avrupa üniversitele-rinde çocuklarımızı gençlerimizi okuttuk. Bizler Anavatanımıza ne kadar teşekkür etsek yine azdır.
Hükümette yer aldığımız için gençlerimize 1700 – üzerinde devlet memuru olarak yeni iş yerleri sağladık. Bugün hükümetin her kademesinde Türk kökenli devlet memurumuz var, tüm bakanlık ve tüm sektörlerde Makedonya’nın her bölgesinde.

– Makedonya’ daki sivil toplum örgütleri hakkında bilgi verir misiniz?

Elbette bugün sivil kuruşlarımız dünyanın her yerinde olduğu gibi (STK) bizler için de çok önem-lidir. ‘MATÜSITEB” Bir çatı örgüttür ve bu çatı altın-da 60 den fazla dernek var. Bu derneklerin 8-10 tanesi faaldir diğerleri ise duruma göre hareket ederler. Maalesef Bölünmüşüz. 3 Türk siyasi partimiz var ve işte 60 üzerinde derneğimiz var. Keşke bu birlik ve beraberliği sağlasak. Bugün birlik ve beraberliğe çok ihtiyacımız var. Sivil kuruluşların elbette rolü çok büyüktür. Parti her şeyle uğraşamaz. STK-lara düşen görevler var. Türklerin eğitimde, kültürde, ekonomide ve diğer alanlarda STK-lar alt yapıyı hazırlar ve bun-ları bir üst düzeye partiye gönderir, Parti ise Hüküme-tin gündemine taşır hem Bakanlar kurulunda hem de Parlamentoda. Bu nedenle sivil kuruluşları bizim için çok önemlidir. İşte amacımız tüm dernekleri fal hale getirmek ve bir çatı altına toplamaktı. İnşallah bu bir-lik ve beraberliği sağlarız ve her alanda daha başarılı oluruz. Malum Anavatanımızda neler olduğunu hepimiz yakından takip ederiz. PKK ve diğer terör olayları, gezi olayları ve en son darbe girişimi. Ben Ankara’dan dönüyordum darbe olayları beni Koca-eli’nde yakaladı. Herkes bana Sayın Bakanım sizler otele geçin çok büyük bir tehlike var dediler. Ben ve eşim halkın arasında olmayı tercih ettik. O akşam mi-ting alanına gidip halka hitap ettim. Allah sizlere ve Anavatanım Türkiye Cumhuriyeti Devletine zeval vermesin. Çünkü hem Balkanlar hem Kafkaslar hem Afrika hem Arap dünyası Anavatanımızdan çok şey bekliyor. Büyük ve Güçlü bir Türkiye’ndin olmasını dileriz.

– Makedonya’nın şuandaki siyasi durumu hakkında değerlendirme yapabilir misiniz?

Makedonya işte 2 yıldan daha fazla bir siyasi krizden geçer. 11 Aralıkta erken seçimler yapıldı. Türk Demokratik Partisi (TDP)-nin yapmış olduğu koalisyon partileri seçimleri az farkla olsa da kazandı. Bizim yapmış olduğumuz koalisyon Parlamentonun 120 millet vekilden 51-ni aldı. Ana muhalefet partisi ise 49 sandalye kazandı. Diğer 20 sandalye Arnavut Partilerine dağıldı. Bu seçimlerde Arnavut partileri 8 sandalye kaybetti. Maalesef 11 Aralıkta yapılan Parlamento seçimleri hala hükümet kurulamadı. Yeni aldığım haberlere göre Makedonya Cumhurbaşkanı, muhalefet partisi olan Sosyal demokrat partisine hükümet kurma yetkisi verilmiştir. Umarım ki bu 20 gün içinde Makedonya yeni hükümetine sahip olacaktır. Ülkemiz için orda yaşayan Makedonya vatandaşlar için, soydaşlarımız için hayırlara vesile olmasını dilerim.
Bizlere de böyle bir röportaj için, ayırdığınız zaman için sizlere ve ekibinize ayrıca Ahmet beye çok teşekkür erdim, saygılarımı sunarım.
Biz de size teşekkür ederiz…